وقوع آخرالزمان نهایی که به تعبیر ادیان الهی، مدتی کوتاه و تقریبی به اندازه حمل یک انسان دارد، آنقدر مهم است که در طی هزاران سال گذشته، همه ادیان الهی نسبت به آن سخن ها گفته و مکاتب بشری نیز، مناسبات کلانِ اجتماعی و فرهنگی خود را متاثر از آن قرار داده اند! آخرالزمان نهایی در فرهنگ عمومی مردم، مقطعی سخت و بسیار دشوار است، اما در نگاه قرآنی و وحیانی، دارای مراتبی متفاوت می باشد؛ برای کافران «دروگاه»، برای عموم مومنان «غربالگری» و برای امت معدوده «عرصه دستگیری و راهبری» به سوی سرزمین مهدوی است!
بر اساس مبحث مذکور، اینک دو موضوع در جبهه حق و باطل قابل شناسایی است: اولا: ایجاد «آخرالزمان تصنعی» که غرب وحشی، سال ها است در پی تحقق آن می باشد، عملا نه به معنای تمهید آخرالزمان، بلکه فعلی تقابلی، پیچیده و انحرافی از جانب جبهه غرب تلقی می شود! ثانیا: ضروری است تا علم، ایمان و فعل جامعه مومنین نیز، بازنگری شده و در راستای ایجاد فرهنگ یاوران مهدی و دستگیران و راهبران آخرالزمانی سرعت و شتاب مناسب گیرد! چنانکه رهبر معظم انقلاب نیز در نیمه شعبان 1399 نسبت به شناخت رفتار صحیح از رفتار نامناسب در قبال مهدویت، نکات مهمی را مطرح فرموده و ضرورت «انتظار فرج و آماده سازی خود»، همچنین «عدم تعجیل» در این حوزه را مورد تاکید قرار دادند. پس از سخنان مزبور، مباحث مختلفی در میان محققین حوزه مهدویت شکل گرفت. برخی «تعجیل» را خوب قلمداد کردند و «استعجال» را منفی! برخی، «انتظار» را در مقابل «استعجال» قرار دادند. تلاش ما نیز در دهه سوم مباحث مهدوی، متمرکز بر موضوعات این زمانی مهدویت خواهد بود. اما اینک لازم است تا اطلاعات خود از آخرالزمان نهایی را در جلسات انتهایی مربوطه جمع بندی کنیم و مورد دقت بیشتر قرار دهیم.
گفتیم که بر اساس آیات 53و54 سوره فصلت، خدای متعال، حجم عظیمی از آیات و نشانه های مطرح در «آفاق» عالم و «انفس» آدمیان را پس از صدر اسلام و در دورانی مشخص شکل خواهد داد. تا آنجا که مسیر حق برای کافران نیز تبیین گردد و تردیدکنندگان در لقاء پروردگار، احاطه خدای متعال را بر همه چیز فهم کنند:
«سَنُريهِمْ آياتِنا فِي اْلآفاقِ وَ في أَنْفُسِهِمْ حَتّى يَتَبَيَّنَ لَهُمْ أَنَّهُ الْحَقُّ أَ وَ لَمْ يَكْفِ بِرَبِّكَ أَنَّهُ عَلى كُلِّ شَيْءٍ شَهيدٌ * أَلا إِنَّهُمْ في مِرْيَةٍ مِنْ لِقاءِ رَبِّهِمْ أَلا إِنَّهُ بِكُلِّ شَيْءٍ مُحيطٌ»
به زودي نشانههاي خود را در افقها[ي گوناگون] و در دلهايشان بديشان خواهيم نمود، تا برايشان روشن گردد كه او خود حق است. آيا كافي نيست كه پروردگارت خود شاهد هر چيزي است؟ * آري، آنان در لقاء پروردگارشان ترديد دارند. آگاه باش كه مسلماً او به هر چيزي احاطه دارد.
این دوران به دلیل «سَنُريهِمْ…» پس از صدر اسلام بوده و به دلیل «…حَتّى يَتَبَيَّنَ لَهُمْ أَنَّهُ الْحَقُّ…» قطعا قبل از قیامت و قبل از دوران ظهور خواهد بود. ما این مقطع را با عنوان «آخرالزمان نهایی» می شناسیم. این تحولات آخرالزمانی که در «آفاق» عالم و «انفس» آدمیان شکل خواهد گرفت، در برخی از آیات به شکلی تفصیلی بیان شده است. از جمله در آیه 65 سوره انعام، خدای متعال از وقوع چهار نوع عذاب در مقطع آخرالزمان و در حیطه «آسمان، زمین و انسان» یاد می کند. و در آیات 53 تا 55 سوره عنکبوت نیز بر دو مورد آن یعنی عذاب های «آفاق»ی، در حیطه «آسمان» و حیطه «زمین» تاکید می کند و وقوع آن را «به هنگام غفلت» کافران بر می شمرد، همان افرادی که بارها تقاضا و «استعجال» این دوره زمانی را داشته اند!
«وَ يَسْتَعْجِلُونَكَ بِالْعَذابِ وَ لَوْ لا أَجَلٌ مُسَمًّى لَجاءَهُمُ الْعَذابُ وَ لَيَأْتِيَنَّهُمْ بَغْتَةً وَ هُمْ لا يَشْعُرُونَ * يَسْتَعْجِلُونَكَ بِالْعَذابِ وَ إِنَّ جَهَنَّمَ لَمُحيطَةٌ بِالْكافِرينَ * يَوْمَ يَغْشاهُمُ الْعَذابُ مِنْ فَوْقِهِمْ وَ مِنْ تَحْتِ أَرْجُلِهِمْ وَ يَقُولُ ذُوقُوا ما كُنْتُمْ تَعْمَلُونَ»
و از تو به شتاب درخواست عذاب [الهي را] دارند، و اگر سرآمدي معين نبود ، قطعاً عذاب به آنان ميرسيد و بيآنكه خبردار شوند غافلگيرشان ميكرد. * و شتابزده از تو عذاب ميخواهند، و حال آنكه جهنم قطعاً بر كافران احاطه دارد. * دورانی كه عذاب از بالاي [سر] آنها و از زير پاهايشان آنها را فرو گيرد، و [خدا] ميفرمايد: [نتيجه] آنچه را ميكرديد بچشيد.
«يَسْتَعْجِلُونَكَ بِالْعَذابِ…» در آیات مزبور، یعنی کافران، شتابزده، آخرالزمان را مطالبه می کنند و در تقابل و یا انحراف مسیر آن، تلاش می نمایند! حال آنکه بر اساس همین آیه، از 5 موضوع کلان غفلت دارند:
ـ اول آنکه آخرالزمان، پس از طی زمان و «أَجَلٌ مُسَمًّى» شکل می گیرد: همان اجلی که در آیه 104 سوره هود با عنوان «اجل معدود» ذکر شده و در آیه 8 همین سوره، تا شکل گیری «امت معدوده» و یا همان یاران آخرالزمانی به تاخیر خواهد افتاد. مهم ترین تلاش بشر نیز می بایست بر شکل گیری فضایی صفاتی جهت رشد و پرورش یاران آخرالزمانی باشد.
ـ دوم آنکه دوران آخرالزمان، دوران «عذاب» کافران و «دروگاه» ایشان است. این موضوع چنانکه پیش از این گذشت، در دیگر آیات قرآن از جمله آلعمران141، هود100تا107، یونس24 هم تبیین شده است.
ـ سوم آنکه، عذاب آخرالزمان، «بَغْتَةً» و در هنگامه غفلت ایشان فرا می رسد: «وَ لَيَأْتِيَنَّهُمْ بَغْتَةً وَ هُمْ لا يَشْعُرُونَ».
ـ چهارم آنکه این جهنم از عذاب، اگرچه در دوره فعلی حیات دنیا قابل مشاهده نیست، اما همه کافران را در بر گرفته است: «يَسْتَعْجِلُونَكَ بِالْعَذابِ وَ إِنَّ جَهَنَّمَ لَمُحيطَةٌ بِالْكافِرينَ».
ـ و پنجم آنکه در دوران آخرالزمان، احاطه این عذاب بر کافران قابل مشاهده شده، و آنان از سوی آسمان و از سوی زمین، نتیجه تقابل و انحراف خود نسبت به آخرالزمان را خواهند چشید: «يَوْمَ يَغْشاهُمُ الْعَذابُ مِنْ فَوْقِهِمْ وَ مِنْ تَحْتِ أَرْجُلِهِمْ وَ يَقُولُ ذُوقُوا ما كُنْتُمْ تَعْمَلُونَ».
آنچه در آخرالزمان از دو سوی آسمان و زمین، در پهنه گیتی بر کافران واقع خواهد شد، در برخی از آیات از جمله آیات سوره دخان، به شکلی واضح تر مورد سخن قرار گرفته است. ما در جلسه آینده بدین موضوع خواهیم پرداخت.
پروردگارا ما را از فساد و فتن آخرالزمان مصون و محفوظ بدار و برای خدمت به ولیت، همو که منتظَر خوبان و نیکان، از ابتدا تا انتها بوده است، خاصیتی عظیم عطا فرما