رمضان مهدوی؛ جلسه بیست و دوم: «آیات قدری» قرآن کریم، مدخلی بر شناخت زمانه و چگونگی زیست آسمانی و مهدوی

صوت جلسه

امروزه هر کس، از زاویه ای به زندگی خود و دنیای پیرامون می نگرد. دانش های امروزین نیز، گاهی نگاه به عالم و آدم را در مسیرهایی خاص راهبری کرده و شاخص های سنجش ادیان الهی را نزد انسان دچار تلاطم ساخته است! چه بسیار مومنینی که در حوزه اعتقاد، باورمندند و در حوزه عمل، مسیری نامناسب و مبتنی بر علوم انسانی ملحدانه غرب را پیشه خود ساخته اند؛ «مطالعات آینده» مبتنی بر دانش غیر وحیانی، «انسان شناسی» دنیایی، «فرهنگ» زمینی، و «مدیریت» غیر الهی، چهارگانه ای است که «عمل» انسان را راهبری کرده و امتداد «ایمان» به حوزه «عمل صالح» را دچار چالش هایی بنیادین نموده است!   
به یاد دارم که استادی می گفت: «در ابتدای انقلاب، گمانمان بر این بود که مشکل دانشگاه، عدم محاسن اساتید است. اما پس از سال ها فهمیدیم که علوم انسانی غرب، صاحبان محاسن پس از انقلاب را نیز دچار چالش نموده است. او می گفت: مومنین ما، مومنین سکولار هستند. بدین معنا که در حوزه ایمان، مومن و در حوزه عمل، مشی سکولاریسم را پی می گیرند.!». و البته من خود نیز بارها با اساتیدی مواجه شده ام که شهادت به این موضوع را برایم سهل قرار می دهد! چه در سال های حضور در معاونت پژوهشی حوزه نهاد رهبری دانشگاه تهران و معاونت فرهنگی دانشگاه شاهد در دهه هفتاد شمسی، چه در سال های حضور در معاونت فرهنگی دانشگاه تهران، و چه اوقات تدریس در دانشگاه امام صادق ع، دانشگاه شریف و …در دهه های بعدی! گاه بحث با این اساتید، مرا دچار حیرت کرده است. سابقه نبرد در دوران دفاع مقدس، وجود آثار جانبازی، تقید به عبادات ویژه همچون نماز شب و … هیچ یک، دلیلی بر نفی مدل های غربی در زندگی امروزین این نوع از فرهیختگان نبوده است!
براستی سخن قرآن در پیوند «ایمان» و «عمل صالح»، چگونه در دنیای پر رمز و راز و پر زرق و برق امروزین معنا می پذیرد؟ و چگونه مدل های ایمانی، در حوزه عمل تسری می یابد؟ براستی رفتار متداول و سالیانه ما در زندگی، چگونه با رفتار موقتی مان در شب های قدر جمع می گردد؟ مگر مدعای بر سر قرار دادن قرآن، تسری این نسخه شفا بخش بر حیطه وجود انسان و زندگی او نیست؟ چگونه است که سه شب قدر را با خالق عالم نجوا می کنیم، از تقدیرات سالیانه زندگی سخن می گوییم، قرآن را شفیع بارگاه حق می سازیم، خدای را به قرآن، به رسولش و مومنین مدح شده در آن سوگند می دهیم تا سال زمینی مان را سالی آسمانی قرار دهد و در حیطه ولایت حق مستقرمان سازد، اما پس از آن، حیطه های عمل را تسلیم غیر پروردگار قرار می دهیم؟! این مشی 2 گانه چگونه قابل جمع است؟
رمز این نوع از زندگی دوگانه و التقاطی، «سطحی نگری به وحی» است، و وجود «مدل های ظاهری کارآمد»، همچنین وجود «چالش های منطقی و به ظاهر معقول» که دنیای پیرامون انسان مومن را فرا گرفته است! زیستن در «آیات قدری» قرآن، و همراهی با سایر مداخل قرآنی، سطحی نگری انسان را تقلیل داده و مسیر «زیست آسمانی در دنیا» را روز به روز هموارتر قرار می دهد! 
ما در بخش های پیشین، با تمرکز بر موضوع «سرزمين مهدويت»، از بیست آیه قرآن(با محوریت 7 آیه) استفاده کردیم و موضوع «آخرالزمان نهایی» را نیز با استفاده از 70 آیه قرآن(با محوریت 50 آیه) مورد سخن قرار دادیم. اینک در موضوع «بررسی وضعیت زمانه»، تلاش خواهیم کرد تا ابتداء از مدخل «آیات قدری» قرآن کریم پیش رویم و به تدریج، اهم مسائل زمانه و «زیست آسمانی و مهدوی» در این زمان را مورد سخن قرار دهیم. چرا که بر این باوریم «آب دریا را اگر نتوان کشید. *** هم به قدر تشنگی باید چشید». البته این مهم، همچون گذشته با تمرکز بر 4 ویژگی «ساختار قرآنی»، «استدلال عقلانی»، «تطبیق میدانی» و «مخاطب جهانی» شکل خواهد گرفت.
آیات صریح قدری قرآن، در سوره های «نحل، دخان و قدر»، حکایت از وجود نظامی عظیم، فرازمانی، و فرامکانی داشته و «اتصال آسمان به زمین» را به شکلی بسیار دقیق و نظام مند مورد سخن قرار داده است. در این میان، «سوره دخان» که متولی ارائه سخت ترین بخش تاریخ زمین، و چگونگی اتصال «عناصر آسمانی» با «حوادث زمینی» و آخرالزمانی است، پیش از این مورد سخن قرار گرفت. اگرچه فرصت ما در تبیین ابعاد موضوعات این سوره محدود بوده است، اما طرح خطوط آسمانی و چگونگی اتصال آن به زمین، ولو اندک و اولیه، در این آیات مورد اشاره مان قرار گرفت.
ما در ادامه این بحث، مبنای سخن را آیات سوره قدر قرار داده، و حسب نیاز، از آیات سوره نحل و دخان نیز استفاده می کنیم. مدعای ما در این بحث آن خواهد بود که قرآن کریم، از چگونگی «اتصال عناصر آسمانی به زمین» سخن رانده و فهم این موضوع، مسیر تردد انسان از «ایمان»، به سوی «عمل صالح» را سهل و دارای خاصیت و اثر قرار می دهد. تلاش ما در ادامه مباحث تا جلسات پایانی این دوره، آن خواهد بود که بر اساس منطق مذکور، «زمانه» خود را شناخته و رفتار مطلوب مهدوی را در دنیای امروزین، بر حسب فضای آسمانی و ایمانی، مورد سخن قرار دهیم.
پروردگارا! زندگی مان در سایه سار قرآن کریم مستدام بدار، و توفیق عمل و زیست قرآنی، در باقی مانده حیات دنیایی مان را نصیبمان فرما! آمین