رمضان مهدوی؛ جلسه هجدهم: امت معدوده و عبور دادن مومنان از عذاب های4گانه آسمانی، زمینی و انسانیِ آخرالزمان(هود8، انعام65،عنکبوت53)

صوت جلسه

گفتیم که مطالبه خدای متعال آن است که عمل انسان ها از «عمل باطل» گذشتگان فاصله گرفته و آنها با تقید به «اعمال نیک و صالح»، وارد حوزه عمل برتر یا «عمل احسن» شوند. تا بدین سان از سرنوشت «درو شدن» اقوام گذشته فاصله گرفته و شاهد وقوع عذاب «دردناک و شدید» همچون پیشینیان نباشند (هود102)! این مهم در زمان و «اجلی معدود» با شکل گیری «امتی معدود» در آستانه آخرالزمان صورت خواهد پذیرفت.
و البته حسب حکمت الهی، وقوع عذاب های آخرالزمان نهایی، بدون حضور ایشان که واجد عمل احسن و برترند، صحیح نبوده و خدای متعال، با در معرض قرار دادن «امت معدوده» یا همان صاحبان «عمل احسن»، در آستانه آخرالزمان، الگوهای رفتاری مناسبی را پیش روی بشری قرار داده و مسیر صعب آخرالزمان را به مسیری مناسب برای شتافتن به سوی مقطع بعد مبدل می سازد.
حال که دانستیم خدای متعال، تا زمان شکل گیری «امت معدوده»، دوران عذاب های آخرالزمانی را آغاز نخواهد نمود، این پرسش باقی است که آخرالزمان دارای چه مقاطع و مراحلی است؟ و ورود امت معدوده به صحنه های دشوار آخرالزمان چگونه صورت می پذیرد؟ پاسخ را ابتداءا در آیات سوره انعام جستجو می کنیم:
خدای متعال در آیه 65 سوره انعام، با اشاره به قدرت خویش، به تبیین 4 مقطع از زمان آینده پرداخته، و انتظار خود را از رسول خدا ص نسبت به خبر این ماجرا، «نظاره» و تبیین، همچنین انتظار از سایرین را «تفقه» بر می شمرد. 
«قُلْ هُوَ الْقادِرُ عَلى أَنْ يَبْعَثَ عَلَيْكُمْ عَذابًا مِنْ فَوْقِكُمْ أَوْ مِنْ تَحْتِ أَرْجُلِكُمْ أَوْ يَلْبِسَكُمْ شِيَعًا وَ يُذيقَ بَعْضَكُمْ بَأْسَ بَعْضٍ انْظُرْ كَيْفَ نُصَرِّفُ اْلآياتِ لَعَلَّهُمْ يَفْقَهُونَ»
بگو: او تواناست كه از بالاي سرتان يا از زير پاهايتان عذابي بر شما بفرستد يا شما را گروه گروه به هم اندازد [و دچار تفرقه سازد] و عذاب بعضي از شما را به بعضي [ديگر] بچشاند. بنگر، چگونه آيات [خود] را گوناگون بيان مي‏كنيم باشد كه آنان بفهمند.
در آیه 66 سوره انعام نیز، تکذیب قوم رسول الله ص نسبت به خبر حقِّ آخرالزمانی را بیان کرده و در آیه67 این سوره، وقوع این خبر را قطعی و به آینده نزدیک موکول کرده است! آینده ای که از صدر اسلام به بعد است و به دلیل نوع عذاب های ذکر شده، نمی تواند در دوران معمول دنیا و یا در دوران قیامت واقع شود؛
«وَ كَذَّبَ بِهِ قَوْمُكَ وَ هُوَ الْحَقُّ قُلْ لَسْتُ عَلَيْكُمْ بِوَكيلٍ * لِكُلِّ نَبَإٍ مُسْتَقَرٌّ وَ سَوْفَ تَعْلَمُونَ»
و قوم تو آن [خبر‏] را دروغ شمردند، در حالي كه آن بر حق است‏. بگو: من بر شما نگهبان نيستم‏. * براي هر خبري هنگام [وقوع‏] است‏، و به زودي خواهيد دانست‏.
تنها ظرف تحقق این نوع از عذاب ها دوران آخرالزمان نهایی خواهد بود. همان دورانی که حسب آیه8 سوره هود تا شکل گیری «امت معدوده» به تاخیر خواهد افتاد و حسب آیه53 سوره عنکبوت در هنگام غفلت انسان، و به شکل «بغته» فراخواهد رسید:
ـ «وَ لَئِنْ أَخَّرْنا عَنْهُمُ الْعَذابَ إِلى أُمَّةٍ مَعْدُودَةٍ لَيَقُولُنَّ ما يَحْبِسُهُ أَلا يَوْمَ يَأْتيهِمْ لَيْسَ مَصْرُوفًا عَنْهُمْ وَ حاقَ بِهِمْ ما كانُوا بِهِ يَسْتَهْزِؤُنَ» (هود8)
و اگر عذاب را تا زمان امت معدوده به تأخير افكنيم‏، حتماً خواهند گفت‏: چه چيز آن را باز مي‏دارد؟ آگاه باش‏، روزي كه [عذاب‏] به آنان برسد از ايشان بازگشتني نيست‏، و آنچه را كه مسخره مي‏كردند آنان را فرو خواهد گرفت‏.
 ـ «وَ يَسْتَعْجِلُونَكَ بِالْعَذابِ وَ لَوْ لا أَجَلٌ مُسَمًّى لَجاءَهُمُ الْعَذابُ وَ لَيَأْتِيَنَّهُمْ بَغْتَةً وَ هُمْ لا يَشْعُرُونَ» (عنکبوت53)
و از تو به شتاب درخواست عذاب [الهي را] دارند، و اگر سرآمدي معين نبود ، قطعاً عذاب به آنان مي‏رسيد و بي‏آنكه خبردار شوند غافلگيرشان مي‏كرد.
بر اساس آیه 65 سوره انعام که پیش از این اشاره گردید، این دوران دارای چهار نوع از عذاب و محتملا در چهار مقطع می باشد. اولا عذابی از بالای سر «عَذابًا مِنْ فَوْقِكُمْ» و ثانیا عذابی از زیر پا «أَوْ مِنْ تَحْتِ أَرْجُلِكُم‏». این دو نوع از عذاب در آیه 55 سوره عنکبوت نیز مورد سخن قرار گرفته است:
«يَوْمَ يَغْشاهُمُ الْعَذابُ مِنْ فَوْقِهِمْ وَ مِنْ تَحْتِ أَرْجُلِهِمْ وَ يَقُولُ ذُوقُوا ما كُنْتُمْ تَعْمَلُونَ»
دورانی كه عذاب از بالاي [سر] آنها و از زير پاهايشان آنها را فرو گيرد، و [خدا] مي‏فرمايد: [نتيجه‏] آنچه را مي‏كرديد بچشيد.
حسب تعابیر این آیه، حرف «او» در آیه 65 سوره انعام نیز به معنای «واو» بوده و هر دو نوع از عذاب محقق خواهد شد. اما با توجه به اینکه وقوع این نوع از عذاب ها تا آخرالزمان به تاخیر افتاده و مخاطب آن هم کافران و ظالمان و اشقیاء در پهنه عالم هستند، پس برای تحقق این نوع از عذاب، تغییراتی در آسمان و تغییراتی در زمین شکل خواهد گرفت. تعابیر «مِنْ فَوْقِكُمْ» و «مِنْ فَوْقِهِمْ» حکایتگر تغییرات سماوی و تعابیر «مِنْ تَحْتِ أَرْجُلِكُمْ» و «مِنْ تَحْتِ أَرْجُلِهِمْ» حکایتگر تغییرات زمینی می باشد. تعابیر سوم و چهارم مطرح در آیه 65 سوره انعام نیز، حکایتگر تغییرات شدید رفتاری انسان ها نسبت به یکدیگر است.
حسب موارد مذکور، منطقی است که ورود انسان هایی با عنوان «امت معدوده» به عرصه آخرالزمان را، ورودی قدرتمند و وسیع جهت راهبری و عبور سایر مومنان، از عذاب آخرالزمان به سوی سرزمین مهدوی تلقی نماییم. همان سرزمینی که در مباحث پیش گفته با عنوان «دارُ السَّلامِ»(یونس25)، در برخی آیات با عنوان «الدَّارَ … الْحَيَوان‏»(عنکبوت64)، در برخی با عنوان «حَياةً طَيِّبَة»(نحل97) و همچنین با عنوان «الْجَنَّةِ»(آلعمران142، عنکبوت58، هود108) مورد سخن قرار گرفته است.
 پروردگارا! ما را از فتنه های آخرالزمان به سلامت عبور ده و در سرزمین موعود مستقرمان فرما!